สารบ่งชี้มะเร็ง tumor marker

สารบ่งชี้มะเร็งที่สำคัญและนิยมใช้ในการคัดกรองมะเร็ง

1. Alpha-Fetoprotein (AFP) 

แอลฟา-ฟีโตโปรตีน (หรือ AFP) พบมากในผู้ป่วยมะเร็งตับ มะเร็งรังไข่ มะเร็งอัณฑะ มะเร็งปอด หรือระบบทางเดินอาหาร นอกจากนี้ยังพบมากในโรคที่ไม่ใช่มะเร็งเช่นตับแข็ง ตับอักเสบเรื้อรัง ไวรัสตับอักเสบบี

2. CA 15-3 

เป็นสารบ่งชี้มะเร็งเต้านม ไม่นิยมใช้ในการวินิจฉัยโรคระยะเริ่มแรก แต่มีความแม่นยำมากกว่าสำหรับมะเร็งเต้านมระยะแพร่กระจายและวินิจฉัยเพื่อป้องกันการกลับมาเป็นใหม่ของมะเร็งหลังการรักษาแล้ว  

3. CA 19-9 

เป็นสารบ่งชี้มะเร็งตับอ่อน ค่าปกติจะอยู่ที่ช่วง 0-37 หน่วยต่อมิลลิลิตร (0-37 U/mL)  ในปัจจุบันถือเป็นสารบ่งชี้มะเร็งที่ความแม่นยำค่อนข้างสูงในการช่วยวินิจฉัยและติดตามผลการรักษาของมะเร็งตับอ่อน และมะเร็งของท่อน้ำดี  

4. CA 125 

เป็นสารบ่งชี้มะเร็งรังไข่ และมีความสัมพันธ์กับมะเร็งเต้านมมะเร็งมดลูก มะเร็งปากมดลูก มะเร็งตับอ่อน มะเร็งตับ และมะเร็งลำไส้ โดยค่าปกติจะอยู่ที่ช่วง 0-35 หน่วยต่อมิลลิลิตร (0-35 U/mL)  

5. Carcinoembryonic Antigen (CEA) 

คาร์ซิโนเอ็มบรายโยนิค แอนติเจน (หรือ CEA) จะมีค่าสูงและพบได้บ่อยในมะเร็งลำไส้ใหญ่ อีกทั้งยังพบในมะเร็งทางเดินอาหาร ตับอ่อน  

6. Neuron-Specific Enolase (NSE) 

เป็นสารบ่งชี้มะเร็งปอดชนิด Small Cell Lung Cancer นิยมใช้ในการวินิจฉัยและติดตามผลการรักษา  

7. Prostate Specific Antigen (PSA) 

เป็นสารบ่งชี้มะเร็งต่อมลูกหมาก  โดยค่าปกติจะอยู่ที่ช่วง 0-4 ng/mL อย่างไรก็ตามอาจพบ PSA ในปริมาณที่สูงได้แม้ว่าจะไม่เป็นมะเร็ง เนื่องมาจากสภาวะต่อมลูกหมากโต และ ต่อมลูกหมากอักเสบ